De provincie Limburg gebruikt cookies om jouw surfervaring op deze website gemakkelijker te maken.

Strikt noodzakelijke cookies
Deze cookies zijn strikt noodzakelijk om in de site te navigeren, of om te voorzien in door jou aangevraagde faciliteiten.
Functionaliteitscookies
Deze cookies verbeteren van de functionaliteit van de website door het opslaan van jouw voorkeuren.
Prestatiecookies
Deze cookies helpen om de prestaties van de website te verbeteren, waardoor een betere gebruikerservaring ontstaat.
Online surfgedrag gebaseerde reclame cookies
Deze cookies worden gebruikt om op de gebruiker op maat gemaakte reclame en andere informatie te tonen.

Video's

De Duitse negatieven van Paula Deetjen

Uit de Eerste Wereldoorlog is een schat aan beeldmateriaal uit onze provincie bewaard gebleven. Eén van die indrukwekkende fotocollecties is door de Duitsers opgebouwd: de Duitse negatieven.

In 1917 en 1918 trokken onder andere de Duitse kunsthistoricus Julius Baum en de Duitse fotografe Paula Deetjen door de provincie Limburg om foto’s te nemen van heel wat kenmerkende, cultuurhistorische gebouwen en kunstobjecten. Zij werkten in opdracht van de "Kunstschutz", een Duitse organisatie voor de bescherming van het kunstbezit in België. 

Deze functionaliteit is uitgeschakeld door je cookie policy instellingen.
Je kunt deze instellingen aanpassen op de cookie policy pagina.

Paula Deetjen komt thuis en leest een brief. De briefschrijver leest hem voor in het Duits.

Vertaling brief

Geachte mevrouw Deetjen, eindelijk. Het is zover. 

Dankzij een gulle mecenas kan onze opdracht beginnen. Ik hoop dat het gekochte materiaal aan uw hoge eisen voldoet. Gelukkig hebben we hetzelfde doel: kwaliteit boven kwantiteit. Uw veiligheid is trouwens tijdens de hele missie gegarandeerd. 

De Duitse regering heeft ons haar volledige steun aangeboden. Nog meer goed nieuws. Julius Baum is verantwoordelijk voor de provincie Limburg. U werkt met hem samen. Verder wordt sergeant Franz Henkel aan de missie toegevoegd.

Het wordt zijn taak eventuele problemen op te lossen en voor het materiaal te zorgen.

Ik weet dat u deze opdracht met grote verwachtingen tegemoet ziet. U weet dat ik uw werk bewonder. Duitsland vertrouwt u deze opdracht toe.

Paula leest luidop de ondertekening van de brief: Namens de commissie voor de inventaris van het Belgische erfgoed, Paul Clemen.

Het verhaal van Paula Deetjen

Paula Deetjen fotografeert een gebouw in het bijzijn van Frans Henkel. Ze voeren een gesprek.

Paula:
De Kunstschutz doet dit voor de wetenschap. De politici willen bewijzen dat Vlamingen en Duitsers één volk zijn."

Franz
Propaganda dus?

Paula
Ja, zo kun je het ook zien.

Franz
En u? Waarom doet u dit?

Paula
Kijkt u maar.

Franz kijkt door de lens naar het gebouw.

Paula
Wat is het verschil tussen deze foto en het frontale perspectief? 

Franz
Dit is ... anders.

Paula
Wat is er dan anders?

Franz
Deze foto roept vragen op. Hij is niet zo eenduidig. Hij is...

Paula
Poëtischer?

Franz
Poëtischer, precies. De foto is poëzie geworden. Hij bevat meerdere betekenissen. Hij leeft ...

Paula
Dat volstaat. Voor een eenvoudige sergeant leert u snel bij. M'n complimenten.

Franz
Maar... waarom? Waarom is deze foto goed en de vorige niet?

Paula
Iedereen had die foto kunnen maken, zelfs u.

Franz
En?

Paula
Ik ben niet iedereen. Ik wil trots op m'n foto's zijn, zoals de Vlamingen op hun slot.

Franz
Ze haten ons sowieso. We zijn nu eenmaal de bezetters.

Paula
Maar misschien zien ze dat we niet de barbaren zijn voor wie ze ons houden.

Franz
En dat wilt u met een foto bereiken?

Paula
We moeten toch ergens beginnen. U wou toch weten waarom ik dit doe. Daarom dus.
Ik wil laten zien hoe bijzonder deze plek is.

Franz
Alsof dit over 100 jaar nog iemand boeit.

Paula
Franz, de glasplaat, snel.

Paula maakt een foto van het gebouw

Pancarte
In 1914 werd in bezet België de Kunstschutz opgericht. De Duitse organisatie voor de bescherming van het Belgisch kunstbezit in België.

Pancarte
Tussen 1917 en 1918 werden meer dan 10.000 glasnegatieven gemaakt van gebouwen en kunstobjecten gemaakt.

Pancarte
Paula Deetjen was één van de fotografen.

Pancarte
Welk gebouw of landschap vind jij belangrijk om te bewaren voor de toekomst?
Stuur jouw foto en verhaal in
Meer info: www.limburg1914-1918

Provinciaal Centrum voor Cultureel Erfgoed

44 Lenzen, beelden en verhalen